BACADAN ÇIKAN İKİ ADAM

Bacadan çıkan iki adam vardır bu iki adamdan hangisi yüzünü siler cevabı yazımızda… Genç bir adam, talebe yetiştiren, İslâmi ilimler üzerine ders veren büyük imamlardan birini ziyaret ederek, İslam’ın tüm inceliklerini öğrenme isteğini dile getirir… İmam sorar: “Arapça biliyor musunuz?”

Hevesli öğrenci: “Evet hocam, ayrıca İngilizce ve Fransızcam da var” diye cevap verir. “Peki İslam felsefesi hakkında bilgin var mı?” “Hayır, ama üniversitede felsefe okudum. Aristo ve Sokrates mantığı üzerine geniş araştırmalar yaptım. Şimdi de İslam felsefesi üzerine çalışarak eğitimimi tamamlamak istiyorum.”

İmam, delikanlıya bu yolun çok uzun ve meşakkatli olduğunu, İslam felsefesini öğrenmeye henüz hazır olmadığını söyler. “Ancak” diye ekler… “Mantık konusunda sizi sınayabilirim. Eğer sınavı geçerseniz, size İslam felsefesini öğretirim”

İki parmağını kaldırır,”İki hırsız bacadan süzülerek bir eve girer. İçeri girdiklerinde birinin yüzü temiz, diğerinin kirlidir. Sence hangisi yüzünü siler?” “Kirli olan,” der delikanlı heyecanla.

“Yanlış. Basit bir mantık. Yüzü kirli olan, temiz olanı görür ve kendi yüzünün de temiz olduğunu düşünür. Yüzü temiz olan ise, kirli olanı görür ve kendi yüzünün de kirli olduğunu düşünür. Yani yüzünü silen yüzü temiz olandır”
Delikanlı çok etkilenir. “Çok akıllıca, ama beni bir daha sınayın.” der.

İmam aynı soruyu tekrarlar. Delikanlı, “Yüzü temiz olanın yüzünü sildiğini zaten söylediniz”der. “Yine yanlış” der imam… “Mantık çok basit… Yüzü kirli olan temiz olanı görür ve kendi yüzünün de temiz olduğunu sanır. Yüzü temiz olan, kirli olanı görür ve kendi yüzünün de kirli olduğunu sanır. Kirli yüzlü adam, temiz olanın yüzünü sildiğini görünce, o da yüzünü siler”

Delikanlı, “Bu da akıllıca.” der, “Hiç düşünmemiştim… Ama beni bir kez daha sınamanızı istiyorum.” İmam, aynı soruyu tekrar sorar. Delikanlı bu kez uyanık davranır: “İkisi de yüzünü siler.” “Yine yanlış.” der imam…

“İkisi de yüzünü silmez. Mantık basit: Yüzü kirli olan, temiz olana bakar ve kendi yüzünün temiz olduğunu sanır. Yüzü temiz olan ise arkadaşının kirli yüzünü görür ve kendi yüzünün de kirli olduğunu sanır. Ancak, yüzü temiz olan, yüzü kirli olanının yüzünü silmediğini görünce o da yüzünü silmez. Dolayısıyla ikisi de yüzünü silmez”

Delikanlı umutsuz bir halde, “Ben İslam felsefesini ve mantığını öğrenecek niteliklere sahibim, beni son kez sınayın.”der. İmam aynı soruyu sorar. Delikanlı, “İkisi de yüzünü silmez.” der.

“Yanlış” der imam. “Anlayamadığınızın artık farkında mısınız? Bu işin bu kadar kolay olmadığının? Bacadan giren iki adamın birinin yüzü temiz, diğerinin yüzü kirli olabilir mi? İlk başta bunu düşünemezsen Mantık ne işe yarar ki?”